Zavoli İstanbul Bayileri Adres, Telefon Bilgileri
9/11/2023 5:47:48 PM
Kuru tip aküler nasıl şarj edilir sorusunu cevaplandırmadan önce aküler hakkında genel bilgilere yer verelim. Daha sonra kuru tip akülere daha detaylı değineceğiz.
Akünün tanımını kısaca elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak çevirip ve depolayan, gerektiğinde çalışıp elektrik enerjisi üreten cihazlardır diye yapabiliriz.
Çalışmasının mantığı ise öncelikle elektrik alabilmesine bağlıdır. Araçlarda akü, motor çalışırken elektrik sisteminde voltaj ve amperaj dengelemesi yaparak yüksek devirdeki voltajın fazla olabileceğinden alıcıların zarar görmesi engellemektedir. Akü, alternatörün oluşturduğu akımdan bir kısmını emer voltajın yükselmesine izin vermez. Araçlardaki 12 volt’luk aküler 2 volt’luk hücrelerden oluşur. Bunlardan 5 adeti Pozitif(+) 1 adeti ise Negatif(-)’dir.
Akülerin uzun yıllar kullanılmasını sağlamak için yapılması gerekenleri anlatmadan önce genel özelliklere kısaca değinelim.
Kuru tip akülerin kendi kendine boşalma oranı yok denecek kadar azdır. Tam şarj olmuş bir kuru akü ortalama 20 C sıcaklıkta neredeyse 16 ay şarj olmadan saklanma kapasitesine sahiptir. Bu süre sonunda da yaklaşık % 50 kapasiteye düşer ve akü sorunsuz bir şeklide kullanmaya devam edilir. Ortam sıcaklığına bağlı olarak kullanım süresi değişebilmektedir Örneğin sıcaklık 30 C ise kuru tip akünün süresi en 10 ay, 40 derece ise 5 aydır diyebiliriz. Bu süreler sonunda kuru tip akülerin şarj edilip, depolamaya o şekilde devam edilebilir.
Kuru akülerin şarj edilebilmesi için kaliteli bir kurşun-asitli akü şarj redresörü gereklidir. Tavsiye
edilen, sabit voltaj kaynağı redresörler
ve hatta tercihen I-u karakteristiği ile çalışan sabit akım / sabit voltaj kaynağı redresörlerdir. I-U şarjörlerde, aküler boş iken şarj akımı
otomatik olarak belli seviyede sabit tutulur, akü doldukça voltajı yükselir. Daha sonra voltaj yükselmesi durur ve sabit kalır, bu sefer de akü
doldukça çektiği akım düşer.
Kuru tip akülerin ideal şarj gerilimi 20 C de hücre başına 2.3 volttur. Yani 12 lik için 13.8 volttur diyebiliriz.
Ortam ısısı ise 30 C de 13.5 volta 40 c ise 13.3 volta düşürülmesi gerekir.
Şarj voltajının düzgün ve temiz olmasına dikkat edilmesi gerekir.
DC voltajı üstündeki salınımlar 12 Volt’luk akü şarjinda 0.18 Volt’u aşmaması gerekmektedir.
Boş bir akünün şarj süresi redresörün akım kapasitesi ve akünün boşaltılma oranına bağlıdır. Bu süre ortalama 3-4 saat ile 14-15 saat arasındadır.
Kuru tip aküler stasyoner tiptedirler fakat motor start aküsü olarak da hizmet verebilirler. Ancak çekilecek
yüksek akımların, akü kutup başını
zedelemeyecek düzeyde olması gerekir. (mesela: S tipi geçmeli kutup başlarında 16 amper sürekli)
Kuru aküler 0 (sıfır) Volt seviyesine kadar boşaltılabilir. Tekrar şarj edilebilme özelliğine sahip olduklarından ve deşarjdan önemli bir zarar
görmezler. Ancak aşırı deşarj olmuş veya boş haldeki bir aküyü bir haftadan fazla 20 C de şart etmeden bırakmamak gerekir. 12 Volt’luk bir akü
için dikkat edilecek en düşük deşarj sonu gerilimleri şu şekilde sıralanabilir:
• 1 saatten kısa sürede boşaltılıyorsa 5 – 9.5 Volt,
• 1-6
saat arasında boşaltılıyorsa 9.5- 10.2 Volt ,
• 6-10 “ “ “ 10.2- 10.5 Volt,
• 10 saatten daha uzun süreli, yavaş deşarjlarda 10.5-10.8
Volt’tan daha aşağı
düşürmemek gerekir.
Kuru tip aküler, çok sayıda doldur-boşalt döngüsü yapabilme özelliğine sahiptirler.
Kuru akünün kutup başı tipine bağlı olarak, kablo-akü arası bağlantı pabuçları
değişik tiplerde olabilir. Otomobil aküsü bağlantı pabuçları yüksek akım çekilen uygulamalarda, somun/civata bağlantılı kablo pabuçları genellikle
ups v.b. uygulamalarda kullanılmaktadır. Sarı soketli geçmeli tip kablo pabuçları az
akım çekilen elektronik sistem beslemelerinde kullanılır.
Tüm bu akü-kablo bağlantılarında esas olan,
bağlantının çok sıkı olarak yapılmasıdır. Dikkat edilmesi gereken ise gevşek bağlantıların aküye
zarar verme ihtimalinin olmasıdır.
Kuru aküler istenildiği kadar seri ve sulu akülerden farklı olarak istenildiği kadar
paralel
bağlanabilirler. Akü-akü arası bağlantılar kalın kesitli kablolar kullanarak ortalama 35-95 mm
kesitli kablolarla yapılması
uygundur.
Seri veya paralel gruplar tercihen imalat tarihi yakın akülerden yapılması daha doğrudur. Kuru akülerin zarar görmemesi için yabancı marka veya tipteki akülerden uzak durmak gerekir. Özellikle sulu akü ile seri ve veya paralel bağlantı yapılmaması tavsiye edilir.
Nakliye:
Kuru aküler her türlü vasıta ile, sarsıntıdan korkmadan, her pozisyonda taşınabilirler. Kutup başlarının ezilmesini ve akülerin
delinmesini, ezilmesini önleyecek bir paketleme yeterlidir. Aküler her yerde her pozisyonda kullanılması mümkündür. Fakat şarjsız aküleri baş
aşağı nakletmek ; elektrolit yumuşama ihtimali olduğundan bir sızıntı meydana gelebilir.
Bağlantıları cihazdan aküye doğru yapmak doğru yöntemdir.
Bağlantıların (+), (-) doğruluğunu, sıkılığını kontrol edip şarj cihazına ve/veya
yüke
yol verilmelidir. Kuru aküler normal olarak fabrikasyon şarjlıdır ve su asit vb ilavesi ile ilk şarj gerekli değildir. Akü sağlam ve
şarjlı ise, amp-saat kapasitesinin üstündeki yüklerde bile önemli bir voltaj çökmesi meydana gelmesi söz konusu değildir. Yüke bağlandığında,
bağlantıdan önce 13 Volt’lar civarında olan voltaj, aniden 7-8 Volt’lar civarına düşüyorsa, akünün arızalı olma durumu vardır diyebiliriz. Şarj
sırasında ve normal yük altında, bir seri veya paralel dizi içerisindeki aküler aynı voltaj seviyesinde olmalıdırlar.
Seri bağlı akülerden oluşan dizilerde aküleri ayırmadan şarj altında, paralel bağlı akülerden oluşan dizilerde aküleri ayırdıktan sonra boşta,
teker, teker akü gerilimleri ölçüldüğünde, 12 Volt’luk akülerin gerilimleri arasındaki fark 1-2 Voltlu geçmemelidir. Bu şekildeki bir ölçümde,
diğerlerinden voltaj açısından çok farklı görülen aküler dizisinden çıkarılmalıdır.
Akülerin bakım işlemi ile alakalı yapılması gereken en
önemli şey, temiz tutmak ve aşırı sıcağa maruz kalmasını önlemektir. Su , asit ilavesi kesinlikle yapılmaz. Kutup başı temizliği diye de bir şey
yoktur.
Konumuzla ile alakalı bir de youtube videosu paylaşımı yaptık . Aküler hakkında daha fazla bilgi almak için tavsiye ediyoruz.
TAVSİYE EDİLEN YAZILAR :
Yapılan Yorumlar